পানী পথৰ যুজ (ধাৰাবাহিক)

ঘটনাৰ পটভুমি :

এটা হোষ্টেলৰ নং ৪ ব্লক, মোৰ  ব্লক ৷

ঘটনাৰ পাতনি :
আমাৰ সেই ব্লকতো কলেজখনৰ আটাইতকৈ সৰু ব্লক, মাথো ৬টা ৰুম আৰু ১২জন আবাসী ৷ এশ-এবুৰি সমস্যা ৷ আটাইতকৈ ডাঙৰ সমস্যা  পানীৰ ৷
 

ব্লকৰ কাষতে দুটা টেঙ্কি আছে – এটা ১ নং ব্লকৰ আৰু ইতো ৪ নং ব্লকৰ ৷ দুয়োটা টেঙ্কিতে পানী সমানে থাকিলেও এক নম্বৰৰ বাথৰুমত পানী চৌচৌৱাই ওলাব কিন্তু চাৰি নম্বৰৰ বাথৰুমত ওলাব এটোপাল-দুটোপালকৈ  ৷

অনুসন্ধান আৰম্ভ হ’ল, Brain Storming হ’ল কিবা উপায় ওলায় নেকি! অলেখ পৰীক্ষ-নিৰীক্ষাৰ অন্তত আবিস্কাৰ হ’ল এটা উপায় ৷
 

উপায় : 

যেতিয়া ৪ নম্বৰত পানী লাগে তেতিয়া এক নম্বৰৰ টেঙ্কিত থকা outlet valve টো অকমান বন্ধ কৰি দিব লাগে ৷
তেনে কৰিলত চাৰি নম্বৰৰ বাথৰুমত পানী চৌচৌৱাই ওলাল কিন্তু এক নম্বৰৰ বাথৰুমত ওলাল এটোপাল-দুটোপালকৈ ৷ আমাৰ সুখ আৰম্ভ হ’ল আৰু এক নম্বৰৰ আৰম্ভ হ’ল অনুসন্ধান ৷ এদিন নে দুদিন পাছতে তেওঁলোকে গম পাই গ’ল উৰহী গছৰ ওৰ ক’ত ৷ দিলে এক নম্বৰৰ outlet valve ঠিক কৰি ৷ আমাৰ আকৌ পানী নোহোৱা হ’ল ৷
এইবাৰ আমি আমাৰ strategy change কৰি দিলো ৷ যেতিয়াই আমাক পানীৰ দৰকাৰ হয় ভাল্ভ ঘোটালাটো কৰি লওঁ আৰু তাৰ পাছতে ভাল্ভ আকৌ আগৰ দৰে কৰি দিওঁ ৷ এক নম্বৰত ক্ষনিকৰ কাৰণে পানী নোহোৱা হয় ছাগৈ কিন্তু কাকো মই ভাল্ভ চাবলৈ পাহাৰ বগাই আমাৰ ব্লকলৈ অহা নেদেখিলো ৷

গোপন মিটিং : 

এদিন ৰাতি এখন গুপুত মিটিং বহিল ৷  মিটিঙত  ব্লকৰ গোটেই কেইজন আবাসী গোট খালে ৷  স্থায়ী সমাধান সূত্ৰ বিচাৰি বহুত দেৰি মিটিং চলিল ৷ এপাকত মোৰ ‘তিখৰ’ ৰুমমেট আৰু ‘ভয়ঙ্কৰ’ ৱালমেট উঠি গ’ল ৷ দুয়োৰে মাজত চলিল ফুচ্-ফুচ, ফাচ্-ফাচ ৷ কাগজ-কলম লৈ কিবা-কিবি আক-বাক চলিল ৷ ৰেখাঙ্কণ হ’ল ৷ দূৰৈৰ পৰা দেখি আমাৰ engineering drawing যেন লাগিল ৷
 

হঠাতে দুয়ো ঘোষণা কৰিলে,  ‘problem solve হৈ যাব ৷’
আমি বাকীবোৰে একো নকৈ চাই থাকিলো ‘তিখৰ’ আৰু ‘ভয়ঙ্কৰ’ৰ মুখলৈ ৷
আকৌ দুয়ো ক’লে,  ‘না ৰহেগা বাঁশ, না বাজেগা বাঁসুৰী’৷
আমি চক খাই উঠিলো ৷ 

‘কি কৈছে এই দুটাই?????? ১ নম্বৰত বম্-চম দি দিব নেকি?’
এইবাৰ ৱালমেটে মাত লগালে,  ‘শুই থাক, শুই থাক এতিয়া৷ কাইলৈ বহুত কাম আছে৷ আমি (মানে ‘তিখৰ’ ৰুমমেট আৰু ‘ভয়ঙ্কৰ’ ৱালমেট) দুটা ৰাতিপূৱাই যাম হাথিয়াৰ আনিবলৈ ৷’

২য় খন্ড :

পাছদিনা কলেজত দুয়োৰে দেখাদেখি নাই ৷ কেনেবাকৈ দেখো নেকি  বুলি  ইফালে-সিফালে বিচাৰিলো ৷ কিন্তু দুই সিদ্ধক কোনেও মন কৰা নাই কলেজত  ৷ দুপৰীয়া যেতিয়া ঘুৰি গৈ হোষ্টেল পালো, দেখো দুয়ো বহি আছে বাৰান্ডাত চকি দুখনত ৷ ৰুমত সোমাই দেখিলো বিচনাখনৰ ভৰিৰ ফালৰ খুটাদুটা প্ৰায় এক-ডেৰ ইঞ্চিমান কাটি থোৱা আছে ৷ বিচনাখন এতিয়া এঢলীয়া হৈ গ’ল ৷ ঘুৰি চাই দেখো ৰুমমেটৰ বিচনাখনৰো একেই অবস্থা ৷ ইতিমধ্যে বাহিৰত হৈ হাল্লা আৰম্ভ হৈছে ৷ জবাব বিচৰা হৈছে দুয়োৰে পৰা ৷ সিহতো কম নহয়, প্ৰশ্ন কৰোতাৰ status আৰু প্ৰশ্নত থকা ভাবুকিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি উত্তৰ দি গৈছে ৷
কাৰোবাক যদি কৈছে : মন গৈছিল, কৰি দিলো (তোৰ যিমন যায় তই কৰ এতিয়া)৷
আন কাৰোবাক কৈছে : কৰিলো আৰু (কিবা কৰিবি এতিয়া?)
কাৰোবাক আকৌ কৈছে : আমাৰ হাথিয়াৰ খিনি testing কৰি আছিলো ৷

তেতিয়ালৈ বাহিৰত যি কথা বতৰাৰ শুনিলো তাৰ পৰা বুজিলো ৪ নং ব্লকৰ আটাইবোৰ বিচনা এঢলীয়া হ’ল ৷ হঠাতে ৰুমমেট,ৱালমেট দুয়ো জাপ মাৰি উঠিল আৰু উপস্থিত সকলো ব্লকাবাসী(block-mate)ক ৪০ নং ৰুমলৈ লৈ গ’ল ৷ সকলো সোমালো ৰুমটোৰ ভিতৰলৈ ৷ ৰহস্যজনক হাহিঁ মাৰি ৱালমেটে আলমাৰিৰ পৰা উলিয়াই আনিলে এখন কৰত, এটা বটালি আৰু এটা মাৰতুল ৷ বুজিলো যোৱাকলি ৰাতি উল্লেখ কৰা হাথিয়াৰ এইখিনিয়ে ৷ কিন্তু পানী কেনেকৈ আনিব এই হাথিয়াৰেৰে?
ৰুমমেটেই আৰম্ভ কৰিলে : এই হাথিয়াৰ কেইপদ দি আমি এটা মাৰাত্মক ‘জিনিস্’ তৈয়াৰ কৰিম আৰু আমাৰ পানীৰ সমস্যা খতম ৷
কোনোবা এটাই সুধিলে : তহতে এই হাথিয়াৰ পালি ক’ৰ পৰা?
ৱালমেটে আট্টহাস্য এটা কৰি ক’লে : ক’ৰ পৰা আনিম আৰু???? Workshopৰ পৰা আনিলো আকৌ ৷

ৰুমমেটে আকৌ আৰম্ভ কৰিলে : এইতো এটা top-secret operation হ’ব ৷ কোনেও যেন গম নাপায় ৷
পুলক নে মিশ্ৰজী কোনোবাই সুধিলে : অপাৰেশন কেতিয়া শুৰু হ’ব?
ৱালমেটে হাহিঁ এটা মাৰি ক’লে : the game has started ৷ তহতে মাত্ৰ বাট চাই থাক ৷

৩য় খল্ড :

পাছদিনা ৰাতিপূৱা ৪-৩০ মানতে বাৰান্দাত ভূন-ভূন, ভান-ভান ৷ ভালদৰে মন দি গম পালো ‘তিখৰ’ আৰু ‘ভয়ঙ্কৰ’ ৷ কথা কি ? যি দুটাই আজিলৈকে ৭-২০ৰ ফাৰ্ষ্ট বাছতে উঠি পোৱা নাই সিহঁত দুইটা ৪-৩০ বজাতে বাৰান্দাত যে!!!!!!!!!!!!
কথা যি য়ে নহওঁক, এতিয়া শুই থকাতোৱে বুদ্ধিমানৰ কাম হ’ব ৷ এই দুটাৰ পাল্লাত পৰি আগতে দুবাৰমান কোনোমতে এক্সপেল নোহোৱাকৈ বাছিলো ৷ এতিয়া 7th semesterত ৰিস্ক নলওঁ দেই মই!!!

অলপ পৰ শুবলৈ পালো যেনিবা ৷
এপাকত পুলকে আহি মাত লগালে  : আপোনাক দিগন্তদাৰ ৰুমলৈ মাতিছে ৷
মই কথাসাৰত  গুৰুত্ব নি দি শুই থাকিলো ৷ এক-দুই মিনিট পাছতে কাষৰ ৰুমৰ পৰা যেনেকৈ মোৰ নামতো চিঞৰি-চিঞৰি মাতিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে মই আৰু নুঠি নোৱাৰিলো ৷

পালোগৈ দিগন্তৰ ৰুম ৷ মোৰ বাহিৰে ব্লকৰ বাকীবোৰ দিগন্তৰ ৰুমতে আছে ৷ ৰুমত সোমায়ে দেখিলো ‘তিখৰ’ৰ হাতত এক ইঞ্চিমান ব্যাস (diameter)ৰ আৰু প্ৰায় আঠ ইঞ্চিমান দৈৰ্ঘ(length)ৰ টাঙোনৰ টুকুৰা এডোখৰ ৷ মই সোমাই অহা দেখিয়ে গদা ঘুৰোৱা দি অঙ্গি-ভঙ্গি কৰিবলৈ ধৰিলে ৷ মই কাৰোফালে বিশেষ মন নিদি দিগন্তৰ আলমিৰাৰ পৰা উলিয়াই ফিল্টাৰ এটা জ্বলাই ল’লো ৷

দেখিলো ‘ভয়ঙ্কৰে’ চকুৰে ‘তিখৰ’ক ইঙ্গিত এটা দিলে ৷
খুব সম্ভব ক’লে : আৰম্ভ কৰ ৷
তিখৰ : দেখিছে নে নাই?
‘খিতি খিতি খিত তাও, খিতি খিতি খিত তাও’ জাতীয় ভঙ্গিমা ৷ বাকীবোৰৰ কি হৈছিল মই নাজানো, কিন্তু মই মনে মনে ভবিছিলো : দিওঁ নেকি তাক সেইডালেৰেই বেল্টি খুৱাই ? ৰাতিপুৱাই উঠাই এইবোৰ দেখুৱাব আহিছ ?
ইতিমধ্য ‘ভয়ঙ্কৰে’ হয়তো অনুমান কৰিলে ৰুমৰ ভিতৰত  বাকীবোৰৰো ভাব-ভঙ্গি বৰ উৎসাহজনক  নহয় ৷
কাৰণ,
দাসে বড়োৰ হাত চাবলৈ আৰম্ভ কৰিলে ৷
মিশ্ৰজীয়ে চাদা মলিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে ৷
পুলক আৰু লম্বুৱে টোপনিয়াবলৈ আৰম্ভ কৰিলে ৷
দিগন্তই তাৰ ৱাকমেনত ‘আনে ৱালা কাল এক স্বপ্না হেয়’ শুনিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে ৷
মোৰ চকু দুটাৰে জুই ওলাবলৈ  আৰম্ভ কৰিলে ৷

‘ভয়ঙ্কৰে’ কথা বেগতিক দেখি ‘তিখৰ’ৰ হাতৰ পৰা টাঙোনডাল লৈ আৰম্ভ কৰিলে : এইডাল দেখিছ ?
দিগন্তই  চকু দুটা মুদি-মুদিয়ে ক’লে : নাই দেখা, আমি গোটেইকিটা অন্ধ ৷ তই কৈ যা কি কৰিব খুজিছ ৷
ভয়ঙ্কৰ : এইডালৰ অ’. ডি. (O.D= Outer Diameter) ১ নন্বৰলৈ যোৱা পাইপডালৰ আই.ডি.(I.D.= Inner Diameter)কৈ ১ মি.মি. কম ৷
বড়োৱে সুধিলে : মেজাৰমেন্টটো কেনেকৈ ল’লি ?
ভয়ঙ্কৰ আৰু তিখৰৰ দুয়োটা প্ৰশ্ন শুনি অলপ আচৰিত হ’ল ৷ যেতিয়া মেজাৰমেন্টৰ প্ৰচিডিইওৰ শুনিলো তেতিয়া মনতে ভাবিলো এইদুটাই জোখ-মাখ বিভাগত চাকৰি পোৱাতো খাটাং ৷
তিখৰে তাৰ তৰ্জনী আৰু বুঢ়া আঙুলি দুটাৰে টাঙোনডালৰ ব্যাস জুখি দেখুৱালে ৷
বুজিলো, স্লাইড কেলিপাৰৰ দিন উকলিল ৷
পুলকে শুধিলে : অ’. ডি. বুজিলো, পাইপডালৰ আই.ডি. কেনেকৈ ল’লি ?
ভয়ঙ্কৰে এটা আলোড়নকাৰী পদ্ধতিৰ বিষয়ে জনালে : দেখিয়ে গম পালো ৷

ভয়ঙ্কৰে কথা আৰু আগবাঢ়িব নিদি ক’লে : ৰাতিপুৱাৰে পৰা হাতূৰি-বতালী মাৰি আমি এইডাল ৰেডি কৰিছো ৷ আজি দুপৰীয়া যেতিয়া হোষ্টেল খালী থকিব তেতিয়া আমি এইডাল এক নন্বৰৰ পাইপডালত থুকি দিম ৷
দিগন্ত বিচনাৰ পৰা জাপ মাৰি উঠিল : পাগল হৈছ নেকি তহতঁ দুটা ? খবৰদাৰ  তেনেকুৱা নকৰিবি কিন্তু ৷

ভয়ঙ্কৰ : ধুৰ, বেহু নেকি বে?? কোনেও কিন্তু মুখ নেমেলিবি ৷ বাকী আমাৰ ৰিস্ক ৷

আমি এটা-দুটাকৈ ৰুমৰ পৰা ওলাবলৈ ল’লো ৷
তিখৰে কিন্তু নাচি থাকিল ‘খিতি খিতি খিত তাও, খিতি খিতি খিত তাও’

৪থ খন্ড :

সময়মতেই কলেজ পালোগৈ ৷ প্ৰথম ক্লাছ কৰিয়ে গ’ম পালো তিখৰ আৰু তাৰ গুৰু ক্লাছ কৰিবলৈ অহা নাই হেনো ৷ এবাৰ ভাবিলো, যাওঁ নেকি কানত ধৰি চোচৰাই আনো দুয়োকে ৷
কি কৰিম, কি নকৰিম ভাবি থাকোতেই ১২-৩০ বাজিল ৷ বাছখনৰ পৰা নামিয়ে বেলেগ সকলো কথা বাদ দি ভয়ঙ্কৰ আৰু তিখৰৰ খবৰ ল’লো ৷ এফালৰ পৰা বিচাৰি গ’লো – নিজৰ ৰুম, ডাইনিং হল, কমন ৰুম, হোষ্টেলৰ 24/7 কেচিনো-বাৰ (casino-bar) ৷ কিন্তু দুয়োটাৰে টিকনি এডালো বিচাৰি নাপালো ৷ গ’ল কলৈ ?
কমন ৰুমৰ সমুখৰ বাৰান্ডাখনত নাপাত্তাহৈ থিয় হৈ আছো ৷ দেখিলো হোষ্টেলৰ পিয়ন হৰেন দা আহি আছে নিজৰ ৰুমৰ পৰা, মুখত এমোকোৰা হাঁহি ৷
মোক দেখি সুধিলে, ‘দত্তবাবু, পাৰ্টিলৈ নাযায় নেকি?’
‘পাৰ্টি, কিহৰ পাৰ্টি?’
‘মোৰ ৰুমত চাওক গৈ’ ৷
একে দৌৰে পালো গৈ  হৰেন দাৰ ৰুম ৷ ভিতৰৰ দৃশ্য দেখি টেমা গৰমহৈ আহিল ৷ ভয়ঙ্কৰ বহি আছে টুল এখনত, দেখি ভাব হ‘ল যেন ‘দশ মূলূকৰ পুলিছে ধৰিব নোৱাৰা ডন’ ৷ মুখত চিগাৰেটো  ওলমি আছে আৰু জুইশলা আছে তিখৰৰ হাতত ৷ ‘চাল্লা, ক্লাছ নকৰি এইখন কৰি আছ?’

মোক দেখাৰ লগে লগে ভয়ঙ্কৰে মাত লগালে, ‘প্ৰভু, গিলাছ এটা লৈ বহি দিয়া ৷ অলপ চেলিব্ৰেট  কৰো ৷’
‘চেলিব্ৰেট ? কি চেলিব্ৰেট ?’
তিখৰ একে জাপে আহি মোৰ ওচৰ পালেহি ৷
‘গিলাচ পাতক, গিলাচ পাতক ৷ mission successful ৷’
মোক আচৰিত হোৱা যেন দেখি ভয়ঙ্কৰে বুজাই দিলে, ‘ঠিলা ঠুকি দিলো ৷ একৰ পানী বন্ধ আজিৰ পৰা ৷ ’
মই লগে লগে গিলাচ পাতি দিলো ৷

পানীপথ মানে water lineৰ যুজ আৰম্ভ হৈ গ’ল তেনেহ’লে!!!!!!!!!!!


৫ম খন্ড :

হৰেনদাৰ কেছিন’ বাৰৰ পৰা আবেলি চাৰিমান বজাত আহি নিজৰ ব্লকলৈ বুলি উভটিলো ৷
দুৰৈৰ পৰায়ে দেখিলো ব্ৰজেন, হেমন্ত, ছি.আৰ.পি., সুৰেশ,মামা আৰু কেইবাটাও পানী টেঙ্কিৰ ওচৰত পায়চাৰি কৰি আছে ৷ 
মই পোনে পোনে ৰূমলৈকে পোনালো যদিও বাকী দুটা গৈ পানী টেঙ্কিৰ ওটৰ পালে গৈ ৷
‘‘কি হ’ল ? এক নম্বৰত পানী নাই নেকি ?’’
হেমন্তই জেৰা কৰা দি সুধিলে,‘‘তহঁত দুটাই কেনেকৈ গম পালি ? কোনটো ভাল্বত গৰবৰ কৰি থৈছ ?’’
লগে গলে বাকী কেইটায়ো জেক-জেকাই ধৰিলে,‘‘মাথা বেয়া হৈ আছে ৷ সোনকালে ঠিক কৰ ভাল্ব ৷ কথা বেয়া হৈ যাব কিন্তু ৷’’
মোৰ ৰূমমেটে মাত লগালে,‘‘আব্বে কি ভাল্বৰ কথা কৈছ ? নিজেই চাই ল, কৰবাত কিবা গৰবৰ আছে যদি ৷ ছেলেঞ্জ আছে বে একো বিচাৰি নাপাবি তহঁতে ৷’’
ৱালমেটে গম পালেই গৰবৰ হৈয়ে গ’ল !!
গলে গলে নামি গ’ল ডেমেজ কন্ট্ৰলত,‘‘তহঁতে এটা কাম নকৰ কিয় ? নিজে কিমান পানী টেঙ্কিৰ ভাল্ব ঘুৰাই থাকিবি ? ডাইৰেক্ট পি.ডাব্লিউ.ডি অফিছত গৈ হাঙ্গামা কৰি নিদিয় কিয় ? আব্বে জংগী আন্দোলন গঢ়ি তোল বে ৷’’
আন্দোলনৰ নাম শুনাৰ লগে লগে গোটেই কেইটা টেঙ্কিৰ ওচৰৰ পৰা আহি ঠিক মোৰ ৰূমৰ সন্মুখত থকা চিৰিৰ ওচৰ পালে ৷
আৰম্ভ হ’ল আন্দোলনৰ পৰিকল্পনা ৷
ময়ো ৰূমৰ পৰা ওলাই আহিলো ৷
এক নম্বৰৰ কেইটাই মন দি শুনি আছে আৰু আচল দুটাই পৰামৰ্শ দি আছে ৷
শেষত সিদ্ধান্ত হ’ল কলেজলৈ যাওঁতে আৰু কলেজৰ পৰা উভটি আহোতে প্ৰতিবাৰতে পি.ডাব্লিউ.ডি অফিছত সোমাই চিঞৰ-বাখৰ কৰিব আৰু যদি তাতো কাম নিদিয়ে তেনেহ’লে এদিন পি.ডাব্লিউ.ডি অফিছত ঘেৰাও কৰিব ৷
‘‘চা আমি কিন্তু ঘেৰাও কৰিমেই, পানী নোলালেতো কৰিমেই ওলালেই কৰিম ৷’’
মই সুধিলো,‘‘পানী ওলালে কি বুলি ঘেৰাও কৰিবি ?’’
‘‘পানী কিয় ওলোৱা নাছিল বুলি কৰিম ৷ এদিনতো ক্লাছ কেঞ্চেল হ’ব ৷’’
গোটেই কেইটাৰ মুখৰ ফালে চাই বুজিলো এতিয়া আৰু ৰক্ষা নাই ৷
আন্দোলন হ’বই তাৰমানে .............

(আগলৈ)